‘Het tijdperk van de microfoon is over’

Leiders die (al dan niet versterkt en vanaf een podium) roepen wat er moet gebeuren, zijn een uitstervend ras.

Wereldwijd is er een ernstig gebrek aan vertrouwen in bedrijven en overheden. Dit blijkt uit het 13^e mondiale Onderzoek naar Vertrouwen en Geloofwaardigheid van Edelman, een van de grootste PR bedrijven in de wereld. Minder nog dan die instituten vertrouwen we hun leiders. Corruptie, wegpoetsen van minder welgevallige informatie, doorspelen van bedrijfsgevoelige informatie; een aantal schandalen van directeuren van grote bedrijven heeft dat versterkt.

Op de vraag of de respondenten erop vertrouwen dat CEO’s ethische en morele beslissing nemen, antwoord slechts 19 procent ‘ja’. Iets meer, 26 procent, vertrouwt erop dat CEO’s een maatschappelijk of sociaal probleem kan oplossen.

Terugwinnen van vertrouwen is geen risico

De overheid doet het nog slechter: slechts 13 procent gelooft dat politici en ambtenaren de waarheid vertellen als situatie moeilijk wordt.

Naast de traditionele communicatie, van de top boven naar de massa beneden, is er een omgekeerde piramide van communicatie bijgekomen: die van de medewerkers, actieve consumenten en sociale activisten. Door hun real time, horizontale en ­peer-to-peer communicatie krijgen zij steeds meer invloed.

Wat geeft dan wel vertrouwen? Behandel je personeel goed, stel het belang van de klant boven de winst van je bedrijf en wees transparant. En, een belangrijke boodschap voor bedrijven en hun leiders, het maken van winst telt even zwaar als goed doen voor de maatschappij. Het is dus én-én.

‘De monopolie van de microfoon is voorbij’, aldus Edelman. Top-down leidinggeven werkt niet meer. Geef de controle dus maar op en ga werken aan vertrouwen en je geloofwaardigheid. En daar is de term ‘inclusive management’ opgeplakt.

Van de Enkelen naar de Velen

We gaan van Enkelen naar Velen, van Dicteren naar Co-creëren, van Vast naar Flexibel, van de Monoloog naar de Dialoog en van de Controle naar Empowerment, medewerkers in staat stellen zelf beslissingen te nemen.

Veel bedrijven vrezen echter nog altijd dat het terugwinnen van vertrouwen door middel van transparantie en het opgeven van de controle een risico betekent in plaats van een voordeel.

Disclaimer: Ik weet het, geloofwaardigheid en PR-bedrijven, het lijkt een oxynorom (zoals een ‘levend lijk’ of ‘enige keuze’). Maar het onderzoek van Edelman is vooral interessant omdat het een wereldwijde trend aangeeft die ook aansluit bij wat je in onze samenleving merkt aan de reacties op bijvoorbeeld beslissingen (en bonussen) van directeuren van grote bedrijven en banken en van politici en ambtenaren.